کمی راجب حافظیه بدانیم

خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، با القاب لسان الغیب، ترجمان الاسرار و لسان العرفا، از بزرگترین شاعران قرن هشتم ایران و یکی از برجسته ترین ادیبان جهان به شمار می رود. غزل های حافظ به واسطه عمق معنایی و زیبایی شاعرانه، میان مردم شهرت زیادی پیدا کرده اند. او با سرودن اشعار عرفانی و بیان احساسات عمیق، جایگاهی ویژه در قلب ایرانیان دارد. اغلب مردم در لحظات دلتنگی یا مناسبت های خاص، نظیر شب یلدا، به دیوان حافظ روی می آورند و از آن برای تفأل یا آرامش استفاده می کنند.

حافظیه، آرامگاه این شاعر بزرگ، در شهر شیراز واقع شده و به یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری این شهر تبدیل شده است. این مکان نه تنها به دلیل جایگاه حافظ، بلکه به علت معماری زیبا و فضای روح نوازش، مورد توجه بسیاری از بازدیدکنندگان قرار می گیرد. هر ساله، هزاران نفر از علاقه مندان به شعر و ادب فارسی به حافظیه می روند تا از نزدیک با آرامگاه این شاعر نامی آشنا شوند و لحظاتی را در فضای آرام و دلنشین آن سپری کنند.

باغ حافظیه با ترکیبی از هنر و طبیعت، مکانی مناسب برای آرامش و تفکر است. معماری آن، با الهام از سبک های سنتی ایرانی، نمادی از پیوند هنر و ادبیات با محیط طبیعی است. هر گوشه ای از این باغ، با دقت و ظرافت طراحی شده و نشان دهنده عمق فرهنگ و تاریخ ایرانی است.

حافظه کجاست ؟

حافظیه، یکی از برجسته ترین نقاط دیدنی استان فارس و شهر شیراز، به دلیل قرار گرفتن آرامگاه شاعر بزرگ حافظ در آن، به این نام شناخته شده است. این مکان تاریخی در قسمت جنوبی دروازه مشهور شیراز، دروازه قرآن، واقع شده است. حافظ که شاعری با شهرت جهانی است، هر ساله تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی را به این مکان جذب می کند. حتی کنسرت های بزرگی در محوطه حافظیه برگزار شده اند که از معروف ترین آن ها می توان به کنسرت های محمدرضا شجریان در سال های ۱۳۴۲ و ۱۳۷۰ و همچنین کنسرت استاد ناظری اشاره کرد.

این مجموعه از سال ۱۳۸۶ شاهد تغییرات و توسعه های بسیاری بوده است. حافظیه تنها شامل آرامگاه حافظ نیست، بلکه بخش های متعددی با معماری زیبا و فضای سبز دلنشین دارد. آرامگاه خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی در سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۰۹ توسط وزارت فرهنگ و هنر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برای دسترسی به حافظیه، آدرس دقیق آن استان فارس، شیراز، حدفاصل چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه، روبروی ورزشگاه حافظیه است. این مسیر در سال های اخیر سنگ فرش شده و در ابتدا قرار بود به مسیر پیاده راه تبدیل شود تا تردد وسایل نقلیه محدود گردد، اما اکنون حرکت خودروها از سمت چهارراه حافظیه به سمت چهارراه ادبیات مجاز است.

اگر قصد دارید با وسایل نقلیه عمومی به حافظیه بروید، تنها اتوبوس هایی که در مسیر چهارراه ادبیات حرکت می کنند گزینه شما هستند که تعداد آنها زیاد نیست. استفاده از تاکسی میتواند راه حل مناسب تری باشد. برای این منظور باید خود را به فلکه گاز برسانید، از آنجا تقریباً همه تاکسی ها شما را به حافظیه خواهند برد. متاسفانه هنوز هیچ خط مترویی از نزدیکی حافظیه عبور نمی کند.

برای دسترسی با خودروی شخصی از سمت دروازه قرآن به حافظیه، باید وارد بلوار هفت تنان شوید و پس از حدود ۵۰۰ متر به  سمت راست بپیچید و وارد خیابان چهل مقام شوید. این خیابان را تا رسیدن به چهارراه ادبیات ادامه دهید و مجموعه حافظیه در سمت راست شما خواهد بود.

طراح و معمار حافظیه

آندره گدار، یکی از شرق شناسان برجسته و مشهور فرانسوی، علاقه مند به تاریخ، تمدن و هنر ایران بود. او که تحصیلات خود را در دانشکده هنرهای زیبای پاریس به پایان رسانده بود، در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی به دعوت دولت وقت ایران به این کشور آمد تا به ساماندهی اداره کل باستان شناسی و نگهداری و مرمت بناهای تاریخی بپردازد. گدار در طول ۳۲ سال اقامت خود در ایران، مدیریت اداره کل عتیقات و ریاست دانشکده هنرهای زیبای تهران را بر عهده داشت و به بازدید از اکثر آثار تاریخی ایران پرداخت. او نه تنها فهرستی از این آثار تهیه کرد، بلکه در حفظ و مرمت آن ها نیز نقش بسزایی ایفا کرد.

در زمان جنگ جهانی دوم و اشغال فرانسه توسط نازی ها، گدار به عنوان نماینده کمیته ملی فرانسه در ایران انتخاب شد و نشریه «فرانسه آزاد» را در تهران منتشر کرد. از سال ۱۹۳۶ به بعد، او به همراه همسرش یدا گدار و جمعی از محققان و دانشمندان ایرانی، سالانه جزواتی به زبان فرانسه به نام «آثار ایران» منتشر می کرد. این جزوات با دقت فراوان و با ذکر جزئیات هنر ایران و ارائه طرح ها و نقشه های بناها، به معرفی یکایک این آثار می پرداختند.

سه تپه تاریخی سليمان تپه، زيرز و مازیار، از اولین آثاری بودند که توسط این معمار فرانسوی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند. یکی از زیباترین و ماندگارترین کارهای گدار، ساخت و تکمیل بنای حافظیه به شکل امروزی است. این اثر با الهام از معماری اصیل ایرانی و با تکیه بر ذوق و هنر استادکاران ایرانی و نظارت دقیق گدار به اتمام رسید.

آندره گدار به مدت بیش از سه دهه در ایران اقامت داشت و در این مدت تاثیرات عمیقی بر مرمت و حفظ بناهای تاریخی این کشور گذاشت. او با عشق و علاقه ای که به تاریخ و هنر ایران داشت، توانست در معرفی این آثار به جهانیان نقش بسزایی ایفا کند. از جمله دستاوردهای مهم او، نگارش و انتشار جزوات «آثار ایران» بود که با دقت و وسواس فراوان تهیه شده و به صورت سالانه منتشر می شد.

گدار همچنین در بسیاری از پروژه های مرمت و بازسازی آثار تاریخی ایران نقش داشت و توانست با تخصص و دانش خود، به حفظ و نگهداری این گنجینه های ارزشمند کمک کند. او با همکاری همسرش یدا گدار و جمعی از محققان و دانشمندان ایرانی، توانست نقشی بی بدیل در معرفی و حفظ آثار تاریخی ایران ایفا کند.

در پایان، می توان گفت که آندره گدار نه تنها به عنوان یک معمار و طراح برجسته، بلکه به عنوان یک دوستدار واقعی تاریخ و هنر ایران شناخته می شود. او با تلاش ها و زحمات خود توانست اثری ماندگار از خود به جا بگذارد و نام خود را در تاریخ هنر و معماری ایران جاودانه کند.

بخش های مختلف حافظیه

آرامگاه حافظ، به عنوان یکی از جاذبه های دیدنی بی نظیر شیراز، از جلوه و زیبایی های فراوانی برخوردار است. آنچه که باعث محبوبیت و جاذبه ویژه این آرامگاه می شود، از جمله زیبایی های طبیعی و حضور زیارتی مقبره حافظ معروف، باغی است که در دل آن قرار دارد.

در این فضا، به جز بازدید از مزار حافظ و مشاهده ی آثار هنری زیبا، می توان از آرامش و آرامش بی نظیری که در اینجا حس می شود، لذت برد. بنابراین، ممکن است حتی پس از ساعت ها گردش در این فضا، دلتان نخواهد خواست از آن جدا شوید.

آرامگاه حافظ بخش های متعددی دارد که هر یک به نحوه ای ویژه به دیدن و تجربه کردن ارزشمند هستند. از جمله این بخش ها می توان به تالار ۲۰ ستونی اشاره کرد که فضای آرامگاه را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می کند. این تقسیم بندی نه تنها از نظر معماری جالب است، بلکه از نمادشناسی و معنویت نیز اهمیت دارد.

بخش های مختلف حافظیه عبارتند از:

حیاط یا صحن جنوبی: این بخش پس از عبور از گیت ورودی دیده می شود و با درختان نارنج و باغچه های زیبا محاط است. پیاده روی در این بخش احساس آرامش و شادابی می کند و مسیری را به سمت تالار میانی و سپس صحن شمالی ارائه می دهد.

تالار میانی: با وجود گذر از پله ها و ورود به این تالار، احساسی از رسمیت و مقدسیت بیشتر حاکم می شود. مقبره حافظ در این بخش واقع شده و می توان آثار هنری و زیبایی های معماری را در اینجا مشاهده کرد.

صحن شمالی و مقبره حافظ: با گذر از صحن جنوبی، به بخش اصلی و مهم آرامگاه حافظ می رسید. مقبره حافظ با زیبایی های معماری و نقش های هنری ویژه، جذابیت ویژه ای برای بازدیدکنندگان دارد.

این بخش، به عنوان قلب و جان آرامگاه حافظ، احساسات و ارزش های عمیق معنوی را به بازدیدکنندگان منتقل می کند. بنابراین، بازدید از این مکان بیش از یک سفر گردشگری است؛ بلکه تجربه ای از ارتباط با فرهنگ و میراث معنوی ایران است.

بهترین زمان سفر به حافظیه

با وجود اینکه بازدید از حافظیه در تمام فصول سال جذابیت و شگفتی خاص خود را دارد، اما در فصل بهار، به ویژه در ماه های اردیبهشت و فروردین، تجربه ای بی نظیر و فراموش نشدنی برای علاقمندان به شعر و هنر انتظار می رود. فضای حافظیه در این ماه ها به طرز فوق العاده ای از عطر و بوی نارنج و بهار بارانی پر شده است، که با قدم زدن در آن، شما را به دنیایی از زیبایی و شگفتی های طبیعت می کشاند.

روز بزرگداشت حافظ که در بیستم مهرماه برگزار می شود، این تجربه را به یک اوج عالی و بی نظیر می رساند. در این روزهای خاص، مقبره حافظ مملو از مردم شود که با حضور خود، این مراسم را به یک جشن و سوگواری متفاوت تبدیل می کنند.

بنابراین، می توان گفت که بهترین زمان برای بازدید از حافظیه، در ماه های بهار، به ویژه در اردیبهشت و فروردین، و همچنین در روز بزرگداشت حافظ، یعنی بیستم مهرماه، است. در این زمان ها، شما فرصتی دارید تا به زیبایی ها و عمق های فرهنگ ایرانی و همچنین به داستان ها و شعرهای بی مثال حافظ نزدیک تر شوید و لحظاتی خاص و بیادماندنی را تجربه کنید.

اقامتگاه های نزدیک حافظیه شیراز

اطراف حافظیه شیراز، جاذبه  های فراوانی برای اقامت و استراحت وجود دارد. این نقطه جذب گردشگران بسیاری از سراسر جهان است، از جمله علاقمندان به فرهنگ، تاریخ، و طبیعت زیبای این منطقه. در این بخش از شهر، امکانات اقامتی متنوعی با تمامی امکانات رفاهی وجود دارد که باعث می  شود سفر شما به شیراز یک تجربه لذت  بخش و متفاوت باشد.

یکی از جاذبه های این منطقه، "خانه پسین" است که با معماری خاص خود، گویای داستان  های قدیمی و تاریخی است. این خانه که یک میراث ۲۰۰ ساله از دوران قاجار است، با حفظ اصالت و زیبایی خود، مهمانان خود را به دنیایی از زیبایی و تاریخ می  برد. بازسازی شده به شیوه  ای که شاهکاری از هنر و فرهنگ ایران را به نمایش می  گذارد.

یکی از دیگر گزینه های اقامتی در این ناحیه، هتل "خانه باغ ایرانی" است که با باغ  های فراوان و اتاق  های زیبا، برای مسافرانی که به دنبال آرامش و زیبایی هستند، گزینه  ی مناسبی است. هر اتاق این هتل به نام یکی از شاعران بزرگ ایرانی نامگذاری شده است که اینجا را به یک محل خاص و پر از احساسات و انرژی مثبت تبدیل کرده است.

با وجود این هتل ها و اقامتگاه های دیگر در اطراف حافظیه شیراز، گردشگران می توانند انتخابی مناسب برای خودشان داشته باشند و لحظاتی خاص و خوشبختی را در این شهر زیبا تجربه کنند.

جاذبه های اطراف آرامگاه حافظ

شهر شیراز، با جاذبه  های تاریخی و فرهنگی فراوان، همواره مقصدی محبوب برای گردشگران بوده است. این شهر با تاریخ طولانی و فرهنگ بی  نظیرش، میزبانی بسیاری از جاذبه  هایی از جمله تخت جمشید، نارنجستان قوام، باغ عفیف آباد، بازار وکیل شیراز و... را بر عهده دارد. این جاذبه  ها با زیبایی و ارزش تاریخی  شان، گردشگران را به خود جذب می  کنند.

اما اگر به دنبال جاذبه  هایی در محدوده آرامگاه حافظ هستید، باید از دیدن این مکان  های زیبا لذت ببرید:

دروازه قرآن شهر شیراز، یکی از نمادهای این شهر است که با زیبایی معماری  اش هر بیننده  ای را شگفت  زده می  کند. این دروازه با قدمتی که به قرن  های گذشته باز می  گردد، هنوز هم به عنوان یکی از جاذبه  های بارز شیراز شناخته می  شود.

باغ جهان نما، با زیبایی طبیعت و معماری اش، یکی دیگر از مقصدهای زیارتی در اطراف حافظیه است. با پیاده  روی کوتاهی می  توانید به این باغ دسترسی پیدا کنید و لحظاتی شاد و آرام را در این مکان بسیار دلنشین سپری کنید.

آرامگاه سعدی، مکانی است که هر علاقه‌مند به ادبیات فارسی باید حتماً بازدید کند. در این مکان مقدس، آرامگاه شاعر بزرگ ایران، سعدی، قرار دارد که با زیبایی های طبیعی و معماری خود، هر بیننده ای را شگفت‌زده می‌سازد.

مسجد نصیرالملک، با زیبایی و شکوه خاص خود، یکی دیگر از جاذبه  های منحصربه  فرد شیراز است. این مسجد زیبا با تاریخی که به دوران قاجاریه بازمی  گردد، همچنان جذابیت خود را حفظ کرده و گردشگران را به خود جذب می  کند.

باغ ارم شیراز، با زیبایی و آرامشی که به مخاطبانش می بخشد، یکی از بهترین مکان  های دیدنی در این شهر است. با گردش در این باغ، لحظات شادی را تجربه خواهید کرد و از فراموش  نشدنی بودن آن لذت برد.

به طور کلی، اطراف آرامگاه حافظ، میزبانی از جاذبه هایی با ارزش و زیبا را بر عهده دارد که هر گردشگری را به سوی خود جذب می  کند. این مکان ها با تاریخ و فرهنگی که در خود جای داده‌اند، همواره مقصدی ایده  آل برای گردش و استراحت هستند.

بازدید از حافظیه، تجربه ای است که در ذهن هر بازدیدکننده ای باقی می‌ماند. ارتباط با اشعار حافظ و فضای معنوی این مکان، فرصتی بی نظیر برای هر کسی است که به دنبال آرامش و الهام است. اگر روزی قصد سفر به شیراز کردید، حتماً زمانی را به بازدید از حافظیه اختصاص دهید و از نزدیک با دنیای پر رمز و راز حافظ آشنا شوید.